بحثِ شاخصه های دین داری، ما را با سلسله ملاک ها و معیارهایی آشنا می سازد که از نگاه اولیای دین بخصوص مولای متقیان علیه السلام، مهم است و باید تدیّن و تعهد خویش به فرمان های دین را با این شاخصه ها بسنجیم و اگر کاستی و خللی در عمل ما وجود دارد، آن را تصحیح و جبران کنیم.

بعضی ها دین دان خوبی اند، ولی دین دار خوبی نیستند. شناخت اسلام، منهای تعبد و عمل به آن، ارزشی ندارد. بسیاری از اسلام شناسان غربی و مستشرقان مسیحی و یهودی، اسلام و احکام دین و مفاهیم قرآن را بهتر از مسلمانان می دانند، ولی آن را نپذیرفته اند. پس، دین داری مهم است؛ نه دین دانی . در بحث شاخصه های دین داری نباید این نکته را از یاد بُرد و بایسته است که به ابعاد عملی و رفتاری اسلام توجه خاص داشت.

در بسیاری از روایات، تعابیری از این قبیل دیده می شود: مسلمان نیست کسی که… ، کسی که فلان چیز را ندارد، دین ندارد ، کمال ایمان در… ، مطیع خدا کسی است که… یا مؤمن و مسلمان کسی است که… . همۀ این موارد مشابه ، می تواند ما را در دستیابی به شاخصۀ دین داری و مسلمانی کمک کند. یا حدیث نبی مکرم اسلام صلی الله علیه وآله که می فرماید هرمومن بر مومن دیگر 30 حق داردکه یا باید ادا کند یا حلیت بطلبد یا آماده عقوبت الهی شودیا کسی که نسبت به مشکلات مسلمانان بی تفاوت باشد مسلمان نیست و….