سلام بر یاران وسربازان امامم، به معرفی معیارهای های دیانت از دیدگاه امام علی علیه السلام ادامه می دهیم:

ضابطه هاي مكتبي در روابط

معيارهاي ما در دوستي ها و دشمني ها، رابطه ها و قطع رابطه ها، پول دادن ها و ندادن ها، حمايت كردن يا موضع گرفتن ها متفاوت است،شاخصه دين داري آن است كه همه اينها براي خدا و با انگيزه هاي مكتبي باشد؛ نه بر اساس تعصب هاي دوستي و فاميلي يا مصلحت انديشي هاي دنيايي يا نفع طلبي هاي مادّي يا كينه ورزي هاي شخصي. حضرت می فرماید:

مَنْ أعْطَى فِي اللَّهِ وَمَنَعَ فِي اللَّهِ وَأحَبَ فِي اللَّهِ وَأبْغَضَ فِي اللَّهِ فَقَدِ اسْتَكْمَلَ الْإِيمَانَ؛[۳۱] هركس در راه خدا عطا كند و در راه خدا منع كند و در راه خدا دوستي كند يا دشمني نمايد، ايمانش را به كمال رسانده است.

ونيز می فرمایند: الْمُؤْمِنُ مَنْ كَانَ حُبُّهُ لِلَّهِ وَبُغْضُهُ لِلَّهِ وَأخْذُهُ لِلَّهِ وَتَرْكُهُ لِلَّهِ؛[۳۲] مؤمن، كسي است كه دوستي و دشمني و گرفتن و نگرفتنش، براي خدا باشد.

در خطبه اي كه ريشه پيدايش فتنه ها را بيان مي كند، به تعصب ها و حمايت هاي بدون معيار الهي از افراد گمراه اشاره مي کند و مي فرمايد: وَيَتَوَلَّى عَلَيْهَا رِجَالٌ رِجَالًا عَلَى غَيْرِ دِينِ اللَّهِ؛[۳۳] كساني با افرادي ديگر، بر اساس غيردين خدا، همبستگي و دوستي مي كنند. (پيوند هاي غيرمكتبي)

حضرت، در يك جا برادري بر مبناي معيارهاي خدايي را مي ستايد (أنْتُمُ الْأنْصَارُ عَلَى الْحَقِ وَالْإِخْوَانُ فِي الدِّينِ)[۳۴] و در جاي ديگر، از برادری ها و پيوند هاي مكتبي حمايت مي كند (وَإِنَّمَا أنْتُمْ إِخْوَانٌ عَلَى دِينِ اللَّهِ).[۳۵] پس، كسي دين دار است كه براي همة كارها و روابط و مواضعش، مبناي ديني و محمل و مستند مكتبي داشته باشد و بتواند كارهايش را به حساب خدا و براي او انجام دهد؛ به بیان دیگر، مكتبي عمل كند و نه سياسي و باندي یا حزبي و گروهي وسودجویانه وچسبیدن به پست ومقام چندروزه دنیا.

 [۳۱]. تمیمی آمدی، غرر الحكم ودرر الکلم، ح ۹۰۳۱.

[۳۲]. همان، ح ۱۷۴۲.

[۳۳]. نهج البلاغه، خطبه ۵۰.

[۳۴]. همان، خطبه ۱۱۳.

 ۳۵]. همان، خطبه ۱۱۸.